Skip to content

POETRY’S AND DREAD’S COLLECTOR Yiorgos Karouzakis

Monique, 2006, color lambda print, mounted on aluminium, 170x125cm
Monique, 2006, color lambda print, mounted on aluminium, 170x125cm
Untitled, 2006, color lambda print, mounted on aluminium, 170x125cm
Untitled, 2006, color lambda print, mounted on aluminium, 170x125cm
Η έκθεση «Family Story Ι»
της Λυδίας Δαμπασίνα
Συλλέκτρια ποίησης και δέους
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗΣ

«Αν ένας άνθρωπος έχει χάσει ένα πόδι ή ένα μάτι, ξέρει ότι έχει χάσει ένα πόδι ή ένα μάτι, αλλά αν έχει χάσει τον εαυτό του, εάν έχει χαθεί ο ίδιος, δεν μπορεί να το ξέρει, γιατί δεν υπάρχει πια κανείς που να το ξέρει».

Πάνω, άτιτλο έργο. Κάτω, φωτογραφία της Λ. Δαμπασίνα με τίτλο «Monique»
Το απόσπασμα προέρχεται από τη γαλλική εφημερίδα «Le Monde» και μπορεί να το διαβάσει κάποιος κάτω από τη φωτογραφία ενός προσώπου αποτυπωμένου από προηγμένα βιομετρικά συστήματα -τους υπολογιστές, που μετρούν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ή τη γεωμετρία ολόκληρου του προσώπου ενός πολίτη προκειμένου να ελεγχθεί η ταυτότητά του. Η φωτογραφία αποτελεί μέρος μιας σειράς κειμένων και φωτογραφιών που συνθέτουν την έκθεση «Family Story Ι» της εικαστικού Λυδίας Δαμπασίνα (μέχρι τέλος Απριλίου στην γκαλερί «Ελένη Κορωναίου», Μητσαίων 5-7).

Πρόκειται στο σύνολό τους για σκηνοθετημένες εικόνες, συνέχεια της δουλειάς που άρχισε η Λυδία Δαμπασίνα το 2004, στην οποία φωτογραφίες συνυπάρχουν με κείμενα του ελληνικού και γαλλικού ημερήσιου Τύπου. Η θεματολογία τους δεν αφορά γεγονότα πρώτης γραμμής, όπως τον πόλεμο στο Ιράκ και τη σφαγή των Τσετσένων, αλλά κοινωνιολογικά γεγονότα, τα οποία η εικαστικός ανασύρει από την πληροφοριακή έκρηξη της εποχής.

Αγγελίες θανάτων, προσωπικά δράματα, πληροφορίες για τον ανθρώπινο εγκέφαλο, φιλοσοφικά ή ψυχαναλυτικά σπαράγματα αλλά και στοιχεία του Ινστιτούτου Υγείας και Ιατρικής Ερευνας (Inserm), που αναζητούν εν δυνάμει κακοποιούς στους παιδικούς σταθμούς και τα νηπιαγωγεία, συνυπάρχουν με τις σκηνοθετημένες φωτογραφίες: την εικόνα δηλαδή ενός μικρού κοριτσιού (μελλοντικής κακοποιού;), μιας γυναίκας με γυρισμένη την πλάτη που φοράει λευκό ζουρλομανδύα,

ενός αγοριού που στέκεται ημίγυμνο στο κέντρο λευκής σύνθεσης με το χέρι στο γύψο, τοπία της φύσης κ.ά. «Περισυλλέγω αποκόμματα από τον ημερήσιο Τύπο, που μου προκαλούν ενδιαφέρον και συχνά συγκίνηση. Η συλλογή δεν είναι μεθοδική ως προς τη συχνότητα και τα θέματά της. Δεν κάνω μια δουλειά ερευνητή. Συλλέγω μια ποίηση και ένα δέος», σημειώνει χαρακτηριστικά η εικαστικός.

Τα κείμενα και οι φωτογραφίες της έκθεσης λειτουργούν αυτόνομα. Η καλλιτέχνις χειρίζεται τα θέματά της ψύχραιμα, αρνούμενη να τα φορτίσει συναισθηματικά, αφήνοντας περιθώριο στον θεατή να βρει σημεία σύγκλισης των μύχιων και των ιδιωτικών καταστάσεών του με όσα συμβαίνουν στο δημόσιο χώρο με τις τεχνολογικές, περιβαλλοντικές, σεξουαλικές, επιστημονικές και νομοθετικές εξελίξεις.

«Το αγόρι στη φωτογραφία είχε πραγματικά σπασμένο χέρι, δεν του έβαλα εγώ επίδεσμο. Το είδα σαν έναν Αγιο Σεβαστιανό, έτοιμο να αναληφθεί σε μια κάθετη σύνθεση», λέει η εικαστικός. Το κάθετο σχήμα του σταυρού αλλά και η θρησκεία την έχουν απασχολήσει έντονα και στο παρελθόν. «Η μεταφυσική και η ηθική διάσταση της θρησκείας και όχι η πρακτική της Εκκλησίας», ξεκαθαρίζει. «Με ενδιαφέρει η ηθική με την έννοια των κανόνων που διέπουν τη θρησκεία αλλά και την τέχνη, η απουσία του ψέματος».

Η σκέψη του θεατή, μέσω της έκθεσης, μπορεί να κινηθεί προς δεκάδες κατευθύνσεις. Να διατρέξει την οργάνωση της κοινωνίας όχι μόνο για να θαυμάσει τις νέες δυνατότητες της εποχής αλλά και για να διακρίνει τον κίνδυνο ελέγχου της ζωής των ανθρώπων με ολοκληρωτικό τρόπο. Οσο για την αποστασιοποίηση της εικαστικού από τα θέματά της, υπάρχει ερμηνεία: «Δεν είναι ανάγκη να θρηνούμε πάντα ουρλιάζοντας. Μπορεί να κλαίμε εσωτερικά».

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 04/04/2007
Originally published as : Poetry’s and dread’s collector, Lydia Dambassina, Family Story I, Yiorgos Karouzakis, Published in Athens, ELEFTHEROTYPIA, 4 April 2007